Piştgiriya ji bo berxwedêran: Em jiyaneke wekhev û azad dixwazin

2024-12-17 09:03:07


	NAVENDA NÛÇEYAN - Siyasetmedar, nûnerên rêxistinên sivîl û dayikên aştiyê yên li dijî êrişên li ser Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê rabûn, diyar kirin ku kurd jî wekî gelên din xwedî daxwaza jiyaneke wekhev û azad in.

	Gefên Tirkiyeyê û komên paramîlîter ên girêdayî wê yên wekî Artêşa Netewî ya Sûriyeyê (ANS) yên li hemberî bajarên Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê didomin. Bertekên li dijî van êrişan didomin. Siyasetmedar, nûnerên rêxistinên sivîl û dayikên aştiyê destnîşan kirin ku ew ê li hember êrişan rabin. 

	 

	'EM Ê SERÎ NETEWÎNIN'

	 

	Hevserokê Partiya Wekhevî û Demokrasiyê ya Gelan (DEM Partî) ya parêzgeha Bedlîsê Fîkret Bîrlîk diyar kir ku ev êriş li dijî destkeftiyên kurdan tên kirin. Bîrlîk got: "Gelê Rojava mal, ax û rûmeta xwe diparêze. Li vir parastina li dijî her cure êrişan rewa ye." Bîrlîk diyar kir ku armanca sereke ya êrişên li ser Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê fikra Konfederalîzma Demokratîk a Rêberê PKK'ê Abdullah Ocalan e û got: "Berê jî me çok neda û serî netewand. Em ê niha jî serî netewînin. Em mafdar in û li hemberî şerên qirêj ên çeteyan serketin wê ya me be. Me berdêla wê daye, em amade ne ku bidin. Li dijî van zaliman li ku derê berxwedan, nobed û çalakî hebin em ê li wir bin."

	 

	Dayika Aştiyê Rabîa Kaplan a li Bedlîsê dijî bertek nîşanî bûyeran da û wiha got: “Êdî bes e." Rabîa Kaplan da xuyakirin ku kesên daxwaza aştiyê dikin divê bi muxatabên xwe re li dora maseyê rûnên û got: "Divê kurd, tirk, ereb, fars û hemû gel di nava aştî û aramiyê de bijîn."

	 

	'DIVÊ GEL BI XWE BIRYARA XWE BIDIN'

	 

	Hevserokê Navçeya Tetwanê ya DEM Partiyê Sedat Eskî diyar kir ku di hemû pêvajoyên dîrokî de destkeftiyên kurdan ji aliyê desthilatdaran ve hatine hedefgirtin. Eskî bal kişand ku li dijî van êrişan têkoşîneke mezin tê meşandin û got: "Ne rêbaza rêveberiya Esad û ne jî ya kesekî din bi salan bi ser neket. Rêveberiya Xweser bi salan aştî û aramiya herêmê pêk anî. Em êrişan qebûl nakin. Divê bê hiştin ku gelê Sûriyeyê bi xwe biryara xwe bide."

	 

	Endama Meclisa Giştî ya Bajêr a DEM Partiyê Bêrîvan Canbeyê bal kişand ser jiyana ku li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê hatiye avakirin û got ku ev  ji bo hemû gelên bindest destkeftiyek mezin e. Canbeyê got: “Paradîgmaya ku li wir derketiye holê, bala netew-dewletan kişandiye, ji ber ku bûye felsefeya jiyanê ji bo hemû kesî. Gelên cîhanê yên hegemon, jiyana li Rojavayê wekî xetere dîtin û bi rêya çeteyan dest bi êrişan kirin. Em ê li dijî êrîşên li dijî êrişên li ser kurdan rabin." 

	 

	Endamê partiyê Rehmî Seven ku li Tetwanê dijî, tekez kir ku êriş li ser hemû gelê herêmê hene. Seven got: "Li dijî van êrişên netew-dewletan divê kurd û dostên wan tifaqê ava bikin. Hedefa ewil a plan û projeyê destkeftiyên kurdan in û paşê jî tevahiya Rojhilata NAvînê ye. Lewma divê hemû kurd li dijî vî şerî bibin yek."

	 

	'EM Ê XWEDÎ LI BERXWEDÊRAN DERKEVIN' 

	 

	Dayika Aştiyê Guler Bugdayê wiha got: "Em dixwazin wekî hemû gelên dinyayê bijîn. Tu eleqeya kurdan bi mal û milkê kesên din re tune. Mafê me ye ku wek gelên din bibin xwedî statu. Li ser tabelayan li her derê nivîsên îngilîzî û erebî hene. Mafê kurdan e jî bi zimanê xwe û çanda xwe bijîn. Me heya niha gelek rojên tarî dîtin. Em ê van destkeftiyên xw enedin tu kesî. Em dixwazin şer biqede. Şer agir e, em dibêjin 'êdî bes e.'"

	 

	'HEVDÎTINÊ BI ABDULLAH OCALAN RE BIKIN'

	 

	Dayika Aştiyê Sabîha Bozanê diyar kir ku Tirkiye ji valahiya rêveberiyê ya li Sûriyeyê sûd wergirt û êrişî Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê kir. Sabîha Bozan amaje bi wê yekê kir ku gel û baweriyên cuda hewl didin li Bakur û Rojhilatê Sûriyê jiyaneke hevbeş ava bikin û got ku divê tecrîda li ser Rêberê PKK'ê Abdullah Ocalan bê rakirin û ji bo çareserkirina pirsgirêkan muzakere bên destpêkirin. 

	 

	Sabîha Bozan bal kişand ser girîngiya hevgirtina kurdan a li dijî êrişan û gotinên Serokkomar Tayyîp Erdogan ên "Kobanê ha ket, ha dikeve" bi bîr xist. Sabîha Bozanê got: "Dixwazin li Sûriyeyê ji bo Rojavayê Kurdistanê jî heman tiştî bikin. Lê Kobanê neket, Kobanê bi ser ket. Divê kurd azad bibin. Zarokên gelê tirk jî dibin û li Sûriyeyê dibin sedema mirina wan. Divê siyasetmedar, pêşî li ber êrişên li hember Rojavayê bigirin. Banga me ji bo hemû gelên cîhanê ye; Ji bo kurdan bêdeng nemînin. Şer ne tenê hewldana tunekirina gelan e. Îro aboriya Tirkiyeyê ketiye bin sifirê. Mirovên li vir birçî û bêkar in. Ew budçeya hindik a vî welatî ji şer re vediqetînin. Ev nayê qebûlkirin. Ne şer, jiyanek wekhev, birûmet û bihevre." 

	 

	'DIVÊ PÊWENDÎ BI KURDAN RE BÊ DANÎN'

	 

	Endamê MYK'ê yê Komeleya Mafên Mirovan (ÎHD) Hakî Demîr diyar kir ku desthilat li dijî destkeftiyên kurdan bi hêzên emperyal re hevkariyê dike. Demîr da xuyakirin ku jiyana li Bakur û Rojhilatê Sûriyeyê ji aliyê emperyalîstan ve wekî "xetere" tê dîtin û got: "Eger Tirkiye dixwaze li Sûriyeyê hawirdoreke aştiyê hebe, divê dest ji têkiliyên xwe yên bi çete û bermahiyên DAIŞ'ê berde. Em di wê baweriyê de ne ku eger têkiliyên bi Kurdan re bên avakirin, wê Tirkiye li Rojhilata Navîn û cîhanê bêhtir bi hurmet be. Ji ber ku gavên erênî yên li Sûriyeyê ji bo kurdan tên avêtin wê aştiya Tirkiyeyê jî xurtir bike."

	 

	'DIVÊ KODÊN SIYASÎ BIGUHERIN'

	 

	Hevserokê Navçeya Akdenîzê yê DEM Partiyê Nîzar Esen destnîşan kir ku êrişa li dijî kurdan "rêyeke xitimandî" ye û got: "Îsrara di polîtîkaya tunehesibandina kurdan de ya Tirkiyeyê çi ye? Divê siyasetmedarên 5irk bersiva vê pirsê bibînin. Çima li şûna ku bi kurdan re muzakere bikin, polîtîkaya ku li dijî kurdan disekine û kurdan tune dihesibîne dike? Em hîna jî li ser vê siyasetê dewam dikin. Em li şûna ku bi kurdan re muzakere bikin, em hîn jî disiyaseta tunekirinê de israr dikin, li Rojhilata Navînê." 

	 

	'EM DENGÊ XWE BILIND BIKIN'

	 

	Hevserokê Komeleya Alîkarî û Piştevaniya bi Malbatên ku Xizmên Wwe Winda Kirine re (AYKAY-DER) ya Edene BEhra Spî Mustafa Yildiz got: "Serekê desthilata AKP'ê Erdogan, ger li fezayê pêkhateyeke kurd hebûya, wê mudaxeleyê wê bikira. Tu carî bi çavê dostaniyê li kurdan mêze nekirine. Îro bi dolaran meaş didin çeteyan. Li Tirkiyeyê ev qas xizan hene. Divê ev bên dîtin. Bi milyaran dolar li vî şerî tê xerckirin. Banga me ji bo gelên Tirkiyeyê ye; demildest divê li dijî vê dengê xwe bilind bikin."