RIHA - Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “12.12.2012 saat 12.12’de su verilecek” dediği kanallara, aradan 3 bin 845 gün geçmesine rağmen su verilmedi. 

 

Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü’nce Riha’nın Curnê Reş (Hilvan) ilçesi İstaxûlle kırsal mahallesinde 2009 yılında yapımına başlanan su kanalları çürümeye bırakıldı. AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın 12 Aralık 2012 tarihinde açılışını yaptığı kanallara, aradan geçen 3 bin 845 günde su bırakılmadı. Sulama kanalının fiziki yapısının bitmesine rağmen suyun bırakılmaması, bölgede geçimini çiftçilik yaparak sağlayan binlerce kişiyi etkiliyor. Su kanalının yanı başında ekilen arpa, mercimek, buğday ve mısır gibi ürünler yeterli yağışların olmamasından kaynaklı kuruyor.

 

Atatürk Baraj Gölü'ne 4 kilometre uzaklıkta bulunan mahallede yaşayanların tek geçim kaynağı tarım olmasına rağmen yağışların olmaması ve kanala su bırakılmamasından kaynaklı her yıl onlarca üretici kendi topraklarında ekin yerine, Xaram (Harran) ve Kaniya Xezalan (Akçakale) ilçelerinde toprak kiralayarak üretim yapıyor. Kimi mahalleliler ise, Türkiye ve bölge illerine giderek, mevsimlik tarım işçisi olarak çalışıyor. Atatürk Barajı’ndan 90-100 kilometre uzaklıkta bulunan Xaram ve Kaniya Xezalan’a kanallar aracılığıyla su taşındığını belirten mahalle sakinleri, 4 kilometre uzaklıkta bulunan ve kanalları fiziki olarak biten mahallelerine su verilmemesine tepki gösterdi. 

 

12 KÖY 11 YILDIR SU BEKLİYOR

 

Çocukluk yıllarından bu yana tarım ile uğraşan Serhat Erdem (50), ailesinin yaklaşık 150 yıldır bölgede tarım yaparak geçimlerini sağladığını söyledi. Bölgenin tek geçim kaynağının tarım olduğunun altını çizen Erdem, “Fırat Nehri bize 4 kilometre uzaklıkta, kanallar 11 yıldır yapılmış durumda. Cumhurbaşkanı Erdoğan, 12.12.2012 saat 12.12’de bu bölgeye su verilmeye başlanacağını söylemişti. 11 yıl geçti ama hala suyu bekliyoruz. Her yıl kanallara su verileceği söyleniyor ancak bırakılmıyor. Geçen sene su bıraktıklarını söylediler ancak su tarlaya ulaşmadı. Çünkü uzun süre atıl durumda kalan kanallar patlıyor, su tutmuyor. Kanalların her yerinde çürüme var. Sözde bu yıl su bırakılacaktı ancak hala bırakılmadı. Yetkililere dilekçeler de veriyoruz ancak bırakılmıyor. Sadece bizim köyümüz değil, 12 köy su bekliyor” diye konuştu.  

 

‘SUYUN DİBİNDE SUSUZUZ’

 

Bölgede 100 bin dönüme yakın tarım arazisi bulunduğunu kaydeden Erdem, “Bunun ülke ekonomisine büyük bir katkısı olur. Kuru tarımda aldığımız ürün sulandığı zaman verimlilik katlanır. Dönüm başı buğdayda 350-400 kilo verim alınıyor, sulanırsa bu 700-800 bandına kadar çıkar. Bu ülke ekonomisini etkileyeceği gibi, tarım ile uğraşan çiftçinin de yüzünü güldürecek. Kaldı ki Fırat bize sadece 4 kilometre uzakta. Biz yararlanamazken, uzak mesafede yer alan Harran ve Akçakale’ye su verilmesi bizi düşündürüyor. Suyun dibinde susuzuz. Fırat’ın dibindeki köylere su verilmiyorsa, bunu irdelemek lazım” diye belirtti.  

 

‘SEÇİMDEN SEÇİME ÇALIŞMA’

 

Kanallara su verilmesiyle ilgili yetkililerin verdikleri sözleri tutmadığını dile getiren Erdem, şunları söyledi: “Her sene yetkililere başvuru yapıyoruz, DSİ’ye kendim birçok kez müracaatta bulundum. Milletvekillerine çok kez anlattım ve her defasında ‘su bu yıl bırakılacak’ hikayesini dinliyoruz. ‘Bu sene bırakılacak deniliyor’ ama bırakılmıyor, seçim zamanlarından 4 yılda bir çalışmalar yapılıyor ve insanlar kandırılıyor adeta. Yüz bine yakın dönüm arazi sulanmayı bekliyor, 12 köy kuru tarım yapıyor. Su bırakılırsa buğday, arpa, mercimek, mısır gibi ürünler yetiştirilecek. Burada bir istihdam da sağlanacak. İnsanlar kuru tarım ile çarkı döndüremiyor artık. Toprağını ekmeyi bırakıp, şehre göç eden birçok kişi var. Buna bir son verilmesi ve insanların kendi topraklarına dönmesinin yolu açılması gerek.”  

 

‘BAŞKASININ TOPRAĞINDA İŞÇİ’

 

Mahallede bulunan tarım tarlalarında ailesi ile birlikte mercimek, buğday, arpa hasadı yaparak geçimini sağlayan mevsimlik tarım işçisi Metin Acet (22) de suyun bırakılmamasının kendilerini de olumsuz etkilediğini söyledi. “Her yıl su bırakılacak” yönünde yapılan açıklamalara değinen Acet, “Şuan da araziler bitik durumda. Kuraklıktan kaynaklı kuru tarımda yapılamayacak haldeler. Bir an önce su verilmeli. Ekinler ziyan olmasın. Sulak tarla olursa, verim de artar. Fırat 4 kilometre uzaklıkta, su yok ama Harran’ın bütün köylerinde su var. 11 yıldır bu kanal var ama bir kere bile su verilmedi. Önceden insanlar köye geliyordu ancak şuan tersine bir durum söz konusu. Tarım yapamayan köylüler göç ediyor. Bir an önce yetkililerden yardım bekliyoruz. İnsanlar kendi toprakları dururken, Konya’da başkasının toprağından mevsimlik işçi olarak çalışıyor. Her yıl mevsimlik işçiler kaza yapıyor ve hayatını kaybediyor. İnşaların kendi topraklarında kalabilmesi için bu kanala su verilmesi gerek” dedi. 

 

MA / Emrullah Acar