Tutsaklar anlatıyor: Duyabildiğim tek ses hakaret

img

ANKARA - Cezaevlerinde hak ihlallerinin en ağırını, Kuzey ve Doğu Suriyeli tutsaklar yaşıyor. Çocuk olmasına rağmen yaşı büyütülerek ağırlaştırılmış müebbet hapis verilen Akar İkbal, yaşadıklarını "Duyabildiğim tek ses hakaret" sözleriyle özetledi. 

Türkiye cezaevlerinde bulunan 20 bini aşkın yabancı tutuklu ve hükümlülerin maruz bırakıldığı ayrımcılık ve hak ihlallerine dikkat çektiğimiz “Cezaevinin görünmeyen yüzü” başlıklı haber dizimizin ikinci bölümüne Kuzey ve Doğu Suriyeli tutsaklarla devam ediyoruz. Çok sayıda sorunla karşı karşıya bırakılan ve çoğu politik tutsak olan tutsaklar, en temel haklarına dahi ulaşamıyor. Avukat ve aileleriyle görüşme olanağına sahip olmayan tutsaklar, tecrit içinde tecrit koşullarında tutuluyor. 
 
VASİLİK HAKLARI YOK 
 
Tutsakların ihtiyaçlarını karşılayabilmesi için cezaevi hesaplarına para yatıran aileleri, avukatları ve yakınları gözaltına alınıyor, haklarında dava açılıyor, "Örgüte finansman sağlamak" suçlamasıyla tutuklanıyor. Türkiye uyruklu, akraba, eş ve dostlarının gönderdiği para ise "gönderen yabancı değil" denilerek iade ediliyor. Tutsakların, ailelerinin, akrabalarının ve arkadaşlarının başına bu tür şeylerin gelmemesi için yasal olarak "vasi tayin" hakkı kapsamında "vasi tayini" ise, "vasiler" hakkında istihbarat birimlerinin hazırladığı raporlar doğrultusunda "uygun değildir" gerekçesiyle reddediliyor. 
 
TAHLİYE OLSALAR BİLE İŞKENCE SÜRÜYOR
 
Kuzey ve Doğu Suriyeli tutsakların karşılaştığı başka bir sorun ise cezaevlerinin İdare ve Gözlem Kurullarının hazırladığı raporlarla herhangi bir mahkeme kararı olmaksızın tahliyelerinin ertelenmesi ve infazlarının yakılması durumu. 30 yıl gibi uzun sürelerle tutsak edilen Kuzey ve Doğu Suriyeli tutsakların birçoğunun tahliyeleri bu raporlar doğrultusunda 2 ile 4 yıl arası sürelerle uzatılıyor. Tahliye edilen tutsaklar, Suriye'ye gönderilmek üzere Geri Gönderme Merkezlerine gönderiliyor. Ailelerinden ayrı şekilde cezaevlerinden daha ağır koşullarda geri gönderme merkezlerinde ya da kanunda öngörülmeyen barınma merkezlerinde kapalı tutulan tutsakların, özgürlük ve güvenlik hakları kısıtlanarak adeta şantaj yapar şekilde gönüllü geri dönüş evrakları imzalatılmaya zorlanıyor. Tutsaklar zaman zaman ise Suriye'ye iade adı altında, Türkiye destekli paramiliter gruplara teslim ediliyor. Bu gruplar ise alıkoydukları tutsaklar ağır işkencelerden geçirerek yüklü miktardaki fidye karşılığında ailelerine teslim ediyor. 
 
AİLEYLE TELEFON GÖRÜŞMESİ: 270 TL
 
Tutsaklar, zaman zaman sivil toplum örgütlerine gönderdikleri mektuplarla, görüşe giden avukatlarla seslerini kamuoyuna duyurmaya çalışıyor.  O tutsaklardan biri de Yozgat 1 No’lu T Tipi Cezaevi’nde bulunan Kuzey ve Doğu Suriyeli Muhammed Reşo. Vasi ataması kabul edilmeyen Reşo, tutsak edilen arkadaşlarıyla arıcılığıyla yaşadığı sorunları anlatan Reşo, Türkiye'de yaşamayan ailesiyle yaptığı 10 dakikalık telefon görüşmesi için 270 lira ödemek zorunda kaldığını aktarıyor. Reşo, "Aylık telefon görüşme masrafım bin lirayı geçiyor. Diğer mahpusların telefon görüş ücreti ise 10 dakika için 8 lira. Ancak o da 10 liraya çıkarıldı. Daha önceki aylarda 10 dakika için 27 liraya görüşme yapabiliyordum, ama son iki aydır 270 lira ödemek zorundayım" ifadelerini kullandı.
 
ODA DEĞİŞİMENE RET 
 
Bafra T Tipi Cezaevi’nde bulunan Efrinli Serbest Süleyman kendisiyle 22 Ağustos tarihinde gerçekleştirilen avukat görüşünde, kendisine ve diğer tutsaklara uygulanan kötü muameleye dikkat çekti. Pandemi öncesinde boyun fıtığı ameliyatı olması gerektiğini ancak iptal edildiğini ifade eden Süleyman, ağız içi araması dayatması nedeniyle hastaneye sevkini ve ameliyatını kabul etmediğini aktardı. Cezaevi müdürünün sosyal faaliyetleri ve etkinlikleri engellemeye çalıştığını anlatan Süleyman, bir yıl içerisinde 5 kez oda değişimi için başvuru yaptığını ancak "suç potansiyelini arttırır" iddiasıyla reddedildiğini söyledi. 
 
ARAMALAR SEVK VE İNFAZ UZATMA GEREKÇESİ
 
Süleyman, 14 Ağustos tarihinde 6 adet defterine el konulduğunu söylerken, bu durumun tutanaklara dahi yansımadığını ve söz konusu arama-el koyma uygulamalarının sürgün ve infaz uzatma gerekçesi yapıldığını dile getirdi. Yaşadığı sorunlardan bir tanesi de ACEP (Akıllı Teknolojilerin Ceza İnfaz Kurumlarına Entegrasyonu) sistemi. Süleyman, bu durumu şu sözlerle anlattı: "Ailemle yaptığım 10 dakikalık görüş 12 lira. Bu nedenle kantinden 12 liralık kontör alıyordum. Bazen arkadaşlarım alıyor ve kartlarını bana veriyorlardı. ACEP sistemi geldikten sonra bize Vakıfbank kartı verildi. Bu kartta para olmaması durumunda hiçbir şey yapamıyoruz. Bir kalem bile alamadım, ailemle görüşemedim. 10 dakikalık görüşme için 325 lira isteniyor. Ayda bin 275 liraya ihtiyacım var, ancak vasim iltica ettiği için hesabıma para yatırılamıyor" diye belirtti. 
 
YÜKSEK GÜVENLİK'TE DURUM 
 
Vasisi bulunamayan tutsakların birçoğu yaşadıkları mağduriyetleri beraber tutuldukları arkadaşları aracılığıyla sivil toplum örgütleriyle paylaşırken, Yüksek Güvenlikli Cezaevi’nde bulunan tutsaklar için durum farklı. Yüksek Güvenlikli Cezaevleri'nde tek kişilik hücrede tutulan tutsakların dışarıyla irtibatları neredeyse imkansız. 
 
DAYANIŞMA FIRSATLARI YOK: 1 YILDIR KETIL BEKLİYOR
 
Sincan 1 No'lu Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu'nda bulunan Kuzey ve Doğu Suriyeli tutsaklar Ferhad Musa ve Şadi Mohammed de vasi sorunu nedeniyle maddi ihtiyaçlarını karşılayamıyor. Hücrede tutuldukları için birbirleriyle dayanışma imkanları da bulunmuyor. Aynı cezaevinde bulunan tutsakların fazla olan su ısıtıcısı (ketıl) idare tarafından depoya kaldırılırken, ketılın Musa'ya verilmesi için tüm tutsaklar talepte bulundu, ancak 1 yıldır hesabında para olmayan Musa'ya ketıl dahi verilmedi. 
 
VASİ YOK, VEKALET YOK, MAHKEME KARARI YOK!
 
Sincan 2 No'lu Yüksek Güvenlikli Kapalı Cezaevi'nde bulunan Derwiş İsmail, Ahmed Aziz, Muhammed Halife de vasi tayini istihbarat raporları nedeniyle reddedilen tutsaklar arasında. İsmail için vasi atansa da mahkemenin kararı onaylamaması nedeniyle görüş imkânı henüz tanınmıyor. Ve söz konusu üç tutsağın da vekalet çıkarılamadığı için avukat talebi karşılanamıyor.  
 
34 YILDIR CEZAEVİNDE TAHLİYESİ ERTELENDİ
 
Afyon 1 No'lu T Tipi Cezaevi'nde bulunan Kuzey ve Doğu Suriyeli Dijwar Nesri, tam 34 yıldır cezaevinde. Son gerçekleşen kurul görüşmesinde ise infazı 3 ay daha uzatıldı. Nesri, 12 Eylül tarihinde avukat ile gerçekleştirdiği görüşmede, kurulda kendisine hiçbir soru sorulmadığını ve bir gün öncesinden kendisiyle ön görüşme yapıldığını anlattı. Nesri, yaşananları şöyle dile getirdi: "Bana açıkça çıkarsam örgüte katılıp katılmayacağımı sordular. 'Çocuklarımın yanına gideceğim. Hapishanede 34 yıla girdim, benden daha fazla cezaevinde kalan kimse yok. Sağlık sorunlarım var, tahliyem saçma gerekçelerle erteleniyor" diye kaydetti. 
 
'DUYABİLDİĞİM TEK SES HAKARET'
 
Kırşehir Yüksek Güvenlikli Cezaevi'nde bulunan Kuzey ve Doğu Suriyeli tutsak Akar İkbal, Kürtçe konuştuğu için defalarca hakaret ve tehditlere maruz bırakıldığını dile getirdi. Ailesi Türkiye'de yaşamadığı için hesabına para yatırılmayan İkbal, hiç kimseyle iletişimi olmadığı için telefon görüşmesi dahi yapamıyor. İkbal, "Duyabildiğim tek ses hakaret" diyor. 
 
ENGELLİ TUTSAK 8 AY HORTUM BEKLEDİ
 
İkbal'in sol kolu kesik. Bu nedenle ihtiyaçlarını tek başına gideremiyor. İkbal buna rağmen tek kişilik hücrede tutuluyor. İkbal'in, fiziksel engelinden dolayı lavaboda kullanması için cezaevi idaresinden talep ettiği hortum ise hesabında para olmadığı için tam 8 ay verilmedi. Sonrasında ise cezaevi müdürünün inisiyatifiyle bir metrelik bir hortum temin edebildi. 
 
YAŞI BÜYÜTÜLDÜ, KEMİK TESTİ DİKKATE ALINMADI
 
İkbal’in yaşı, gözaltı sürecinde polisler tarafından olduğundan büyük yazıldı. O süreçte 16 yaşında olan İkbal’in yargılamasında, Adli Tıp Kurumu verilen kemik yaşı testine rağmen "suça sürüklenen çocuk kanunu" işletilmedi ve ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası verilen İkbal'in dosyası Yargıtay tarafından onandı. 
 
'KİMLİKSİZLEŞTİREN UYGULAMALARDAN VAZGEÇİLMELİ'
 
Uzun süredir yabancı tutsaklara dair çalışmalar yürüten İHD Ankara Şube Eş Başkanı Ömer Faruk Yazmacı, genel sorunların yanı sıra yabancı tutsakların farklı özel ihtiyaçlara sahip olduğunu ve grupların bir birinden ayrıştığını ifade etti. Yazmacı, "Bu nedenle her grup için özgün stratejiler üretmek ve uygulamaya geçmek elzemdir. Türkiye, kanunları, yönetmelikleri uluslararası anlaşmalarda yer verilen sorumluluklarını ve görevlerini yerine getirmek yerine özgün stratejiler ve uygulamaları gerçekleştirmeli. İntikam duygusuyla mahpusların kimliğine ve ideolojik görüşüne göre ayrıştırarak mahpusların hayatını zorlaştıracak, tecrit rejimiyle mahpusları yalnızlaştıracak, kimliksizleştirecek, bedenini ve belleğini esir almayı hedeflemekten vazgeçmeli. Mağduriyetinin ortadan kaldırılabilmesi için yasa ve uygulamalar yeniden düzenlenmelidir" diye konuştu.
 
MA / Fırat Can Arslan

Diğer başlıklar

14/10/2024
23:42 Jîna Emînî’nin katledilmesini haberleştiren gazetecilere 5 yıl hapis
23:24 ÖÇAV’lı kadınlar: Sloganlarımızı ırkçılara karşı atmaya devam edeceğiz
23:02 Semsûr'da ağaç kesimine karşı çıkan 6 kişiye gözaltı
22:18 Enternasyonalist kadınlar Abdullah Öcalan için yürüdü
21:12 Amed'de 1 kişi tutuklandı
21:07 Kobanê direnişinin simgesi Apê Nemir hayatını kaybetti
18:52 Talabani’den Barzani’ye: Êzidîleri ve Kürdistan’ı satıyorsunuz
18:33 Kolik’te gözaltına alınan 4 kişi serbest
18:06 İsrail’in Lübnan saldırısında 21 kişi öldü
17:41 Belediye eşbaşkanlarından Kabaiş’in ailesine ziyaret
17:11 Gazeteci Pınar Gayıp serbest bırakıldı
16:57 İHD’den Destici hakkında suç duyurusu
16:29 ‘Özgürlüğe ses ver’ eylemi: Barış Abdullah Öcalan’ın özgürlüğüyle sağlanır
16:21 ‘Özgürlük’ mitingine dair açıklama: Muhatap Sayın Öcalan'dır
16:14 KESK miting çalışmalarının startını Wan’da verdi
15:30 Hezro ilçesinde petrol kuyuları için ‘kamulaştırma’
15:24 Genel-İş’ten belediye başkanlarına grev uyarısı
15:05 İlkokulda taciz: Şüpheli serbest, veliler tepkili
15:04 Gözaltına alınan gazeteci Andan ve 14 kişi serbest bırakıldı
14:53 Rize'de yağış heyelana neden oldu
14:48 Yeni Yaşam gazetesine bir haftada ikinci kez toplatma kararı
14:44 Gazeteci Salaz mezarı başında anıldı
14:40 Kadri Bağdu anıldı: Devlet failleri biliyor
14:25 Adalet Bakanı Tunç'tan: Güran cinayetinde iddianame hazırlanmak üzere
13:47 DBP’den miting açıklaması: Halklar çözümün muhataplarına sorumluluk verdi
13:22 Fabrika patlamasında yaralanan işçi yaşamını yitirdi
13:22 Bakanlığa yürümek isteyen Fernas işçilerine polis saldırısı
12:49 ETHA editörü Gayıp gözaltına alındı
12:43 Artvin'de yağış sonrası köy yolları kapandı
12:20 Temelli: Süreç başlayacaksa birinci muhatap İmralı'dır
12:03 İstanbul’da gözaltına alınanlar serbest bırakıldı
11:59 Esenyurt Devlet Hastanesi'nde yangın
11:44 Basklı siyasetçilerden ‘Öcalan’a özgürlük’ kampanyasına destek
11:12 Fincancı hakkında zorla getirme kararı
10:54 4 gün önce tutuklanan Boğurcu cezaevinde yaşamını yitirdi
10:36 Rojnews ortaya çıkardı: KDP Türkiye için Barzan’a fotokapan yerleştiriyor
09:54 ‘Özgürlük’ mitingine katılanlar: Direnişi bırakmayacağız
09:51 Anayasa Mahkemesi: 'Bijî Serok Apo' ifade özgürlüğü kapsamındadır
09:24 AKP’li Midyat Belediyesi’nde 60 milyon TL’lik vurgun
09:18 Mehmet Öcalan: Mücadeleyi büyüterek sonuç alabiliriz
09:03 'Diyarbakır Zindanı' şarkısı sorusuna Guernicalı yanıt: Siz yaptınız
09:01 ‘Sakıncalı’ denilen mektup 4 buçuk yıl sonra verildi: Değişen bir şey yok
09:00 ‘Sanatta yerelleşme neoliberizme karşı direniş imkanı veriyor’
09:00 14 EKİM 2024 GÜNDEMİ
08:53 Kolik’te ev baskınları: İlçe eşbaşkanı gözaltına alındı
08:24 Gençlerden ‘Abdullah Öcalan’a özgürlük’ talebiyle yürüyüş
00:14 Riha Baro başkanı yeniden Öncel oldu
13/10/2024
22:38 Hizbullah’tan İsrail’e saldırı: En az 67 asker yaralandı
21:45 Minbic’in Ewn Dadat köyüne bombardıman
21:00 Rojnews yarın KDP’nin 'ihanet' belgelerini yayınlayacak
20:43 Depremde hasar alan evin balkonu çöktü: 2 ölü
20:35 Dr. Hikmet Kıvılcımlı İzmir’de anıldı
20:34 19 gündür kayıp olan kadının cenazesi bulundu
20:10 Şirnex’te 7 bölge ‘özel güvenlik bölgesi’ ilan edildi
19:59 Şirnex’te şüpheli kadın ölümü
19:08 Êlih, Mêrdîn ve Ankara barolarının yeni başkanları belli oldu
18:54 Kadın gazetecilerin dosyaları infaz kurumuna gönderildi
18:32 DFG ve MKG’den gazetecilerin darp edilmesine tepki
18:17 Amed’in ‘özgürlük’ gününden notlar
17:53 Amed Barosu’nun yeni başkanı Abdulkadir Güleç oldu
17:05 Miting sonrası yürüyüş: Bê Serok jiyan nabe
16:22 Ermeni Hastanesi Vakfı 7 kişiyi işten çıkardı
16:18 Bakırhan Amed'den seslendi: Bu ülke komployla nereye vardı, onu düşünün
16:18 Kadınlar İstanbul Sözleşmesi’nin yeniden yürürlüğe girmesini istiyor
16:13 DEM Parti eşbaşkanı iş cinayetinde yaşamını yitirdi
16:11 'Özgürlük' yürüyüşü selamlandı: Her yer Amed her yer direniş
15:57 Öcalan'la en son görüşen avukat: İmralı kapılarını açın
15:47 DEM Partili vekiller yolu trafiğe kapattı
15:31 Uçar: Çözümün yolu İmralı'dan geçiyor
15:05 Botanlıların direnişi sonuç verdi: Halk Amed’e doğru yola çıktı
15:04 Amed'de gün boyu 'özgürlük' direnişi
14:32 33 yıllık tutsağın tahliyesinin engellenmesine 'gerçeği yansıtmıyor' yanıtı
14:21 'Özgürlük' mitinginin Riha kolu Amed'e yürüyor
14:15 Gençler Rezan'da 'özgürlük' sloganlarıyla yürüyor
13:46 'Bijî Serok Apo' sloganıyla Amed'e yürüyüş
13:23 Uşak’taki yangın söndürüldü: 20 hektarlık alan yandı
13:17 Özge Polat'ı yaralayan erkek ölü bulundu
13:16 Selçuklular JES'e karşı: 15 Ekim’de toplantı yapılacak
13:10 Amed'in dört bir yanında Abdullah Öcalan'a özgürlük talebi
12:37 Amedliler ‘özgürlük’ için toplanmaya başladı
12:36 Werîşe Muradî süresiz açlık grevine başladı
12:11 'Özgürlük' için yola çıkanlar engel tanımadı: Her yerde direniş
11:26 Baroların genel kurullarında oy verme işlemi başladı
10:36 İşçi servisi devrildi: 2 ölü, 13 yaralı
10:03 Yurttaşlar 'özgürlük' mitingi için yollarda
10:02 Bursa'da 3 kişi öldürülmüş halde bulundu
10:01 Uşak'ta orman yangını
09:50 Bin 93 kişinin Meclis'e girişi yasak
09:12 Bafel Talabani: Bize farz kılınanı değiştireceğiz
09:12 Jin derginin 85’inci sayısı yayında
09:02 Abdullah Öcalan: Sembolik tokalaşma olmaz
09:02 Kadınlar katliamlara öfkeli: Sözün bittiği yerdeyiz
09:01 Faili meçhule bırakılan cinayet
09:00 13 EKİM 2024 GÜNDEMİ
08:26 7 il için sarı kodlu uyarı
07:41 'Özgürlük' mitingi engeli protesto edildi
12/10/2024
23:51 DEM Parti Îdir İl Eşbaşkanı tutuklandı
22:27 TÜGVA eski başkanı 3 çocuğu taciz etti
22:08 12 il için gök gürültülü sağanak uyarısı
19:54 Kadın katliamları protesto edildi: Tayyip istifa, çözüm biziz
19:26 Polis engeline ‘Direne direne kazanacağız’ dediler
19:09 Şirnex Barosu’nun yeni başkanı Abdullah Fındık oldu
18:59 Baro genel kurulunda Abdullah Öcalan'ın özgürlüğü için mücadele çağrısı
18:47 Ankara Barosu Genel Kurulu: Çıkarılmayan ses tecridi yaygınlaştırıyor
18:05 Amed'e gidişleri engellenen yurttaşlar oturma eylemi başlattı
17:42 DEM Parti: Hatimoğulları’na dönük ırkçı ve cinsiyetçi saldırıları kınıyoruz
17:07 BM raporunda İmralı vurgusu: Disiplin cezalarıyla görüşler sınırlandırılamaz
16:46 Botan’da mitinge katılım çağrısı
16:23 Milliyetçi Avukatlar Grubu’ndan saldırı
16:17 Amed Barosu’nda aday sayısı 3’e çıktı
16:17 Aldar Xelil’den Federe Kurdistan seçimleri için açıklama
15:23 Wêranşar'da yerel yönetimlerin engelli politikaları tartışıldı
15:09 Şerife Muhammedi'nin cezası bozuldu
15:07 Bazarcix'ta kadın katliamlarına tepki
15:02 Hasta tutsak Onaran’ın özgürlüğünü istediler
14:35 Erdoğan'dan 'süreç' sorusuna yanıt
14:23 Amed Barosu Genel Kurulu: İmralı’ya yaklaşım Kürt sorununa yaklaşımdır
14:10 4 kentte kayıp eylemi
13:56 Amed'de KHK eylemi 106'ncı haftasında
13:53 Dîlok'ta anne ve 4 çocuğu katledildi
13:20 'Özgürlük' mitingi öncesi engel: Kendi imkanlarıyla yola çıktılar
13:05 Gözaltında katledilen 11 köylü için adalet talebi
12:59 Bakırhan'dan engellilere söz: Wan ve Mêrdîn'de de açılacak
12:35 Yayınevlerinden Gebze’deki hayvan katliamı protestosu
12:19 Almanya Bakanı Roth'dan DEM Parti’ye ziyaret
12:03 TIR şoförlerinden eylem
12:01 İstanbul’da 'özgürlük' mitingi coşkusu
11:43 Baroların genel kurulları başladı: Cezasızlık politikasına tepki
11:01 Tecrit Bülteni: 24 yıl 7 ay 28 gündür tecrit uygulanıyor
10:30 İran'da Kürtçe öğretmene hapis cezası
09:09 DEM Partili vekiller: Özgürlük için İstasyon Meydanı'nda olalım
09:08 Kadınlar Hevrîn Xelef'in mücadelesini sürdürüyor
09:07 Riha'dan 'özgürlük' mitingi çağrısı: En güçlü şekilde katılalım
09:06 Tutsak siyasetçilerin her adımı suç sayıldı
09:05 Ev baskınında darp: Görüntüleri tehditle sildirdiler
09:04 Katliamları protesto eden kadınlara polis şiddeti
09:02 Sağlık hakkı da tutsak!
09:02 DEDAŞ elektrik vermediği köyde 'kaçak' arıyor
09:00 12 EKİM 2024 GÜNDEMİ
08:40 Meteoroloji’den şiddetli yağış uyarısı
11/10/2024
22:34 Amed’de trafik kazası: 3 ölü 2 yaralı
21:56 Açık Radyo’nun karasal yayını iptal edildi
21:44 Gebze'deki hayvan katliamı protesto edildi
21:39 Öğrencilerden yürüyüş: Katledilen kadınlar isyanımızdır
21:30 Psikolog Sağlam: Birinci önceliğimiz çocuğu dinlemek olmalı
21:09 Doktor Hikmet Kıvılcımlı için İzmir'de anma
21:03 KESK'li kadınlar, katliamlara karşı yürüdü
20:05 'MESEM programı iptal edilsin'
19:43 Fernas işçileri AKP’li Güler ile görüştü
19:33 Kız Çocukları Günü: Toplumsal cinsiyet eşitliği esas alınmalı