WAN - Erdîş ilçesinde 2011 depreminde 39 kişinin yaşamını yitirdiği Sevgi Apartmanı’nın sahibi Salih Ölmez, Zilan Deresi üzerine kurduğu kum ocağıyla doğa talanına başladı.
Wan'ın Erdîş (Erciş) ilçesinde 2011 yılında meydana gelen 7.2 büyüklüğündeki depremde yıkılan ve 39 yurttaşın yaşamını yitirdiği Sevgi Apartmanı ile hafızalara kazınan müteahhit Salih Ölmez, bu kez de doğa talanı ile gündemde. Salih Ölmez, Erdîş'in can damarı olan ve "kesin korunacak hassas alan" olarak belirlenen Zilan Deresi üzerine kurduğu kum ocağıyla doğa talanına başladı. Söz konusu derenin üstünde 3 adet kum-çakıl ocağı ve yıkama eleme tesisi faaliyet gösteriyor. Zilan Deresi üzerine kurulan kum ocaklarının faaliyetleriyle birlikte koruma altındaki yaz ördeği, pasbaş patka, turna ve uzunbacak adlı kuş türleri, endemik 4 iç su balığı ve dünyada sadece bu derede yaşayan Barbatula ercisianus ve Barbus ercisianus ile diğer balık türleri yok olma riskiyle karşı karşıya.
Dere hem hafıza hem de barındırdığı canlı türleriyle önemli bir yerde dururken, ismi birçok ihlale karışan Salih Ölmez isimli şahıs tarafından dere üzerine yapılan kum ocağıyla canlı yaşamı tehdit altında.
Kum ocağı faaliyetleriyle birlikte, köylerdeki su kanalları kuruma tehlikesiyle karşı karşıya kalırken, Çelebibağ mahallesinde kurulan kum ocağında dere yatağı boyunca yoğun biçimde iş makineleri çalışıyor. Dere yatağından kamyonlarla sürekli kum taşınırken, dere yatağı değiştiriliyor. Faaliyetlerin sürdüğü bölgenin büyük bir kısmına taşınan kum ve çakıl nedeniyle köylüler hayvanlarını otlatmakta zorluk çekiyor.
Derenin taşkın riski artarken, kum çıkarılan bölgelerde toprak çökmesi ve heyelan ihtimalli de yüksek.
Zilan Deresi’nde yürütülen bu faaliyetin hangi kurumdan izin aldığı, Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporunun bulunup bulunmadığı, faaliyetlerin hangi yasal dayanakla yürütüldüğü ise belirsizliğini koruyor. Ancak söz konusu kişiye Erciş İlçe Özel İdaresi tarafından kum ocağının işletilmesi için ruhsat verildiği öğrenildi. Köylüler ise kendilerine hiçbir bilgilendirme yapılmadığını, derenin bir şirketin çıkarı için gasp edildiğini dile belirtti.
SALİH ÖLMEZ KİMDİR?
Deprem sonrası başlatılan soruşturmada hakkında dava açılan Salih Ölmez, uzun süren yargılamalar sonunda beraat etti. Ailelerin, avukatların ve kamuoyunun “adalet yerini bulmadı” dediği o süreçte, dosyalar zaman aşımına uğradı, sorumluluklar karanlıkta bırakıldı. Ölmez’in, depremden hemen sonra lüks villasında çadır kurduğu ve devlet yardımlarından faydalandığı iddiaları da dönemin kamu vicdanını yaralayan olayları arasında yer aldı.
MA / Zeynep Durgut