AMED - Sazî û dezgehên kurdî bi boneya Roja Zimanê Dayikê ya Cîhanê ya Navneteweyî li avahiya MED-DER’ê daxuyaniyek dan û wiha gotin: “Em gelê xwe û zimanê xwe ji însafa pergalê re nahêlin û em ê heta dawiyê ji bo perwerdeya bi zimanê kurdî têbikoşin.”
Komeleya Ziman û Çandên Mezopotamyayê (MED-DER), Kovara Destar, Enstîtuya Kurdî ya Amedê û Komeleya Wêjekarên Kurd bi boneya 21’ê Sibatê Roja Zimanê Dayikê ya Cîhanê ya Navneteweyî li avahiya MED-DER’ê a li Peyasa Amedê bi zaravayên kurmancî û kirmanckî daxuyanî dan. Parlamentera Partiya Demokratîk a Gelan (HDP) a Amedê Remziye Tosun, rêveber û endamên MED-DER’ê, endamên Enstîtuya Kurdî ya Amedê, endamên Komeleya Wêjeya Kurdî, endamên Kovara Destarê, Komeleya 78’an û gelek kes beşdarî daxuyaniyê bûn. Di daxuyaniyê de pankarta “Perwerdehiya bi zimanê dayikê, mafê bingehîn û gerdûnî ye! Binpêkirina vî mafî sûcê li dijî mirovahiyê ye” hatibû vekirin û beşdaran dovîzên “Divê kurdî bibe zimanê fermî” û “Ziwanêko azad, cuyeka azad e” rakirin.
Daxuyaniya bi zaravayê kirmançkî ji hêla Hevseroka MED-DER’ê Şukran Yakût û ya bi kurmancî jî ji hêla Dr. Mehmet Remzî Azîzoglû ve hate xwendin.
DIJWARIYA KARESATÊ
Azîzoglû destnîşan kir ku 21’ê Sibatê bi karesateke dijwar pêşwazî dikin û wiha got: “Ji ber vê karesatê bi dehhezaran mirovan jiyana xwe ji dest dan û hîna bi hezaran kes di bin kavilên avahiyan de ne û bi milyonan kes jî bê cih û war man. Em wek saziyên zimanê kurdî ji bo malbatên kesên jiyana xwe ji dest dayîn sersaxiyê û ji birîndaran re jî şîfaya xêrê dixwazin.”
NÊZÎKATIYA LI DIJÎ KURDISTANÊ
Bi domdarî Azîzoglû ev tişt anî ziman: “Her çend ku ev karesat karesateke siruştî be jî, ji ber xemsariya desthilatdaran, ji ber rant û talanê û bi taybetî jî li Kurdistanê ji ber hişmendiya dijminane û dagirkeriyê, vê karesatê encamên pir xerabtir derxistin holê. Heke di roja rojê de tevdîrên pêwîst bihatina girtin û piştî erdhejê zû mudaxele bihata kirin, îro bi dehhezaran mirovan jiyana xwe ji dest nedidan.
EV YEK NAYÊ QEBÛLKIRIN
Vê karesatê careke din nîşan da ku ev pergal di mijara jiyana mirovan de çiqas zêde xemsar e. Li aliyekî mirov hewl didin ku ji vê karesatê bi saxî bifilitin û li ser pêyan bimînin, li aliyekî din jî dewleta tirk dixwaze vê karesatê bike wesîleyeke wisa ku demografiya van bajarên me biguherîne, pişaftinê li wan deran pêşvetir bibe. Lewma jî li şûna ku lêqewimiyên erdhejê li bajarên din ên kurdan an li bajarên nêzîk bi cih bike, wan dibe li bajarên tirknişîn û dûr ji bajarên kurdan bi cih dike. Guhertina demografiyê jî awayekî din ê pişaftin û qirkirinê ye. Ev yek nayê qebûlkirin!
TUNEHESIBANDINA KURDÎ TUNEHESIBANDINA KURDAN E
Erdhejê li gel xemsariya dewletê ya li hemberî jiyana mirovan, di heman demê de faşîzma li ser gelê kurd û zimanê kurdî û ya li ser penaberan jî derxist meydanê. Gelek kesên di bin kavilan de mabûn, ji ber ku bi tirkî nezanîne, tirsiyane ku heke bi zimanê xwe yê dayikê bibêjin ‘hawar’, kes dê bi hawara wan ve neçe. Lewma dengê xwe dernexistine. Ev rewş nîşan dide bê ka çawa ev pergal kesên netirk û tirkînezan mecbûrî mirinê dike. Bi heman awayî, tevî ku ev erdhej li gelek bajarên kurdan pêk hatibe jî, xetên telefonê yên hawarçûnê û saziyên ku ji bo lêqewimiyên erdhejê hatine avakirin da ku ew bi rêya wan cihê xwe diyar bikin yan jî pêwîstiyên xwe bînin ziman, di wan de bi tu awayî cih nedane zimanê kurdî. Mînaka herî berbiçav jî saziya bi navê YÎMERê ye. Tunehesibandina kurdî tunehesibandina kurdan e!
EM Ê HETA DAWIYÊ TÊBIKOŞIN
Çawa ku bi salan e gelê kurd li hemberî vê faşîzmê têdikoşe, xwedî li zimanê xwe derdikeve, hevgirtin û rêxistinbûna xwe zêdetir dike da ku hebûna xwe biparêze, bi vê karesata giran derkete holê ku tiştê ku hebûna me biparêze, tiştê ku me ji destên vê pergalê xelas bike, hevgirtin û rêxistinbûna gel e. Hevgirtin û rêxistinbûna gelê me nebûya, dê encamên vê karesatê pir zêdetir bûbûna. Pêwîst e ji niha û pê de em vê yekê pêşvetir bibin. Ji ber ku rêyeke din nîn e ku em xwe ji vê pergala mirovkuj û zimankuj rizgar bikin.
Em weke saziyên zimanê kurdî, bi boneya 21ê Sibatê Roja Zimanê Dayikê ya Navneteweyî, dixwazin destnîşan bikin ku em di her şert û mercî de li ba gelê xwe ne, li ba zimanê xwe ne û gelê xwe û zimanê xwe ji însafa pergalê re nahêlin û em ê heta dawiyê ji bo perwerdeya bi zimanê kurdî tê bikoşin.”
Daxuyanî bi spasdariyê bi dawî bû.