Hiqûqnasa firansî Garrigos: Tecrîd sûc e û divê Ocalan êdî azad bibe

  • rojane
  • 10:14 10 Tebax 2024
  • |
img

NAVENDA NÛÇEYAN - Yek ji parêzvanên mafên mirovan a navdar a Fransayê Genevieve Garrigos diyar kir ku tecrîd îşkenceyeke giran e û sûcê li dijî mirovahiyê ye û got: “Divê em dawî li polîtîkayên durû bînin û Abdullah Ocalan azad bikin.”

Li Girava Îmraliyê 41 meh in agahî ji Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan ku zêdeyî 25 sal in li Girtîgeha Tîpa F a Ewlehiya Bilind a Îmraliyê tê ragirtin, nayê wergirtin. Mafê wî yê hevdîtina bi parêzer û malbatê re hatiye xespkirin. Rêberê PKK’ê di bin tecrîdeke mutlaq de tê ragirtin. Tirkiye hiqûqa xwe ya hundir û peyamên navneteweyî yên îmze kirî, binpê dike û sîstema îşkenceyê ya li Îmraliyê didomîne. Li dijî vê yekê nerazîbûnên navneteweyî, zêde dibin.
 
Beriya demek nêz; siyasetmedar, hunermend, akademîsyen û parêzvanên mafên mirovan di nav de, 61 Fransiyan nameyek ji Komîteya Pêşîgirtina li Îşkenceyê ya Ewropayê (CPT) re şandin û bang kirin ku li dijî tecrîda li Îmraliyê her kes bikeve nava liv û tevgerê. Endama Meclisa Şaredariyê û Seroka Berê ya Rêxistina Efûyê ya Navneteweyî Genevieve Garrigos têkildarî rewşa li Îmraliyê, ji ANF’ê re axivî.
 
Genevieve Garrigos diyar kir ku armanca esas a nameya ji CPT’ê re hatî şandin, ew bû ku li hemberî şert û mercên Abdullah Ocalan demildest her kes bikeve nava liv û tevgerê. Garrigos wiha got: “CPT weke saziyeke Konseya Ewropayê, wezîfedar e ku şert û mercên girtîbûna Birêz Ocalan bişopîne. Weke Fransiyan me ji CPT daxwaz kir ku mafê hevdîtina bi Abdullah Ocalan û girtiyên din ên li Îmraliyê re, pêk were. Ku zêdeyî 3 salin destûr nayê dayîn bi malbat û parêzerên xwe re hevdîtinê bikin. Em nizanin ka gelo rewşa tenduristiya wan başe yan na, jiyan dikin yan na. Ev rewş ji bo me çavkaniyeke fikarê ya mezin e. Girtî di bin tecrîdê de tên ragirtin û destûr nayê dayîn ku bi malbat û parêzerên xwe re hevdîtinê bikin. Tirkiye jî endamê Peymana Mafên Mirovan a Konseya Ewropayê ye, lê belê hemû peymanên navneteweyî yên ji bo mafê hevdîtina girtiyan a bi parêzeran re, binpê dike.”
 
‘TECRÎD SÛCEKÎ LI DIJÎ MIROVAHIYÊ YE’
 
Garrigos diyar kir ku tecrîd weke cureyekî îşkenceyeke giran, dermirovî û muameleyeke biçûkxistinê tê qebûlkirin û ev tişt got: “Tecrîdkirina mirovan, hem li ser tenduristiyê hem jî li ser derûniyê bandorên cidî diafirîne. Şert û mercên heyî yên Abdullah Ocalan, rewşeke lezgîn û cidî nîşan dide. Tecrîd weke şêwazekî îşkenceyê, bi eşkere cezakirin û tolhildan tê qebûlkirin. Ji vê wêdetir bi taybetî tişta ku fikar dide mirov ew e ku em nizanin ka ev kes li girtîgehê ne yan na, rewşa tenduristiya wan baş e yan na, yan jî jiyan dikin yan na. Agahî negirtina ji Ocalan û hevalên wî, sûcekî li dijî mirovahiyê ye. Ev rewş hemû fikarê didin mirovan û hikûmeta Tirk divê van mirovan êdî di van şert û mercan de negire, demildest dawî li vê pêkanîna xwe bîne.”
 
Garrigos destnîşan kir ku dewleta Tirk ji bo eşkerekirina raporê destûrê nade CPT’ê û ev yek nayê qebûlkirin û got: “Ev helwesta dewleta Tirk nîşan dide ku dibe li Îmraliyê pirsgirêkeke mezin jî çêbibe. Ev jî fikareke din bi xwe re tîne. Ji ber helwesta Tirkiyeyê eger em nekarin CPT neçar bikin ku vê raporê ji raya giştî re eşkere bike, wê demê em daxwaz ji komîteyê dikin ku serdaneke nû li Îmraliyê bike, mafên Abdullah Ocalan û girtiyên din bixe bin ewlehiyê û peywendî bi parêzer û malbatan re bê çêkirin.”
 
‘ABDULLAH OCALAN JI BO ÇARESERIYA PIRSGIRÊKA KURD LÎDEREKÎ GIRÎNG E’
 
Garrigos bal kişand ser girîngiya rolê Rêberê PKK’ê Abdullah Ocalan a ji bo çareseriya pirsgirêka Kurd û ev tişt bilêv kir: “Birêz Ocalan ji bo Kurdan lîderekî siyasî yê girîng e. Ji bo çareseriya pirsgirêka Kurd, divê bikare tevlî muzakereyan bibe. Xaka Kurdistanê di nava welatên cuda de hatiye parçekirin, ji ber vê yekê rewşa heyî tevilhev bûye û divê em di ferqa vê yekê de bin. Kurd di roja me de yek ji gelên herî girîng û bêdewlet e; divê destûr bê dayîn ku xaka Kurdistanê ya hatî parçekirin, jinûve bibe yek. Ev jî encex bi rêya dîplomatîk û muzakereyên siyasî dikare bê serxistin û Abdullah Ocalan jî divê tevlî van muzakereyan bibe. Abdullah Ocalan lîdereke xwedî wê kêrhatinê ye ku dikare gelê Kurd bike yek.”
 
‘ABDULLAH OCALAN DIVÊ AZAD BIBE’
 
Garrigos ragihand ku pêngava ‘Ji Abdullah Ocalan re azadî, ji pirsgirêka Kurd re çareserî’ girtîng e û divê piştgirî bê dayîna wê û got: “Di serî de Fransa û Belçîka ji xeynî dewletên endamê Konseya Ewropayê, ez bang li DYE’yê jî dikim ku ji bo berdana Abdullah Ocalan her tiştê pêwîst bike. Kurd, rû bi rûyê zextên giran ên hikûmeta Tirk dibînin. Divê dawî li vê yekê bê anîn. Ji bo ku yekîtî li herêmê jinûve bê avakirin û aştî pêk were, mafên Kurdan were naskirin û garantîkirin. Kurdistan li herêmê dikare veguhere rewşeke aştiyane.”
 
Garrigos bal kişand ser helwesta Konseya Ewropayê û welatên Ewropayê ya li hemberî bêhiqûqiyên dewleta Tirk û got: “Ji ber berjewendiyên jeopolîtîk û peymanên koçberiyê, her tim Tirkiye tê efûkirin. Ez dixwazim bal bikişînin ser çend tiştan. Destpêkê, di hilbijartinên xwecihî yên li Tirkiyeyê de, siyasetmedarên Kurd gelek şaredarî bi dest xistin. Ji sala 2019’an û vir ve, wezîfeya hin endamên meclîsa şaredariyê û şaredaran jê hate standin û hatin girtin. Heman rewş îro jî diqewime. Ev zextên li hemberî hilbijartiyan, divê bibe sedem ku fikarên Konseya Ewropayê zêde bibin. Weke endameke meclîsa Parîsê, ez derbarê rewşa van nûnerên Kurd ên ku ji aliyê rayedarên Tirk ve tên tehdîdkirin, tacîzkirin û girtin, bi fikarim.”
 
‘EWROPA BI RENGEKÎ DURÛ NÊZÎ PKK’Ê DIBE’
 
Genevieve Garrigos herî dawî anî ziman ku nêzîkatiya Ewropayê ya li hemberî PKK’ê li herêmê rewşeke tevilhev diafirîne û ev tişt got: “PKK ji aliyê saziyên cur be cur ve weke ‘rêxistina terorê’ tê qebûlkirin, lê belê divê mirov bi bîr bixe ku Kurd di têkoşîna li Rojava ya li dijî DAÎŞ’ê hatî dayîn de, weke leheng hatin dîtin. Dema ku Kurdan li dijî DAÎŞ’ê şer kirin, ji aliyê Ewropayê ve weke leheng hatin îlankirin. Lê belê dema ji bo parastina mafên xwe û parastina xwe li dijî dewleta Tirk radibin jî weke komeke terorîst tên dîtin.
 
Ewropa nikare vê durûtiya xwe hîn zêdetir bidomîne. Nabe ku em ji nedîtî ve werin ku Kurd qurbanî otorîte û dîktatoriya Tirk bên kirin, nabe ku piştre ji em heman Kurdan daxwaz bikin ku li dijî DAÎŞ’a pir xeter şer bikin. Ev rewş nîşan dide ku hikûmeta Ewropayê û Konseya Ewropayê, ji bo parastina Kurdan zêde hewldanê nake û têkildarî vê yekê deyndar in.”
 

Sernavên din

13/08/2024
16:13 Tedawiya karkerên ku di teqînê de birîndar bûbûn didome
15:57 Li Xezeyê hejmara miriyan derket 40 hezaran
15:36 Waliyê Kerkûkê Taha mazbataya xwe wergirt
15:31 Eşîrên ereb êrişên rejîmê şermezar kirin: Em bi HSD’ê re ne
14:58 Artêşa tirk êrişî gundê Efrînê kir
13:16 Endamê Koma Aştiyê Aktaş ber bi Meletiyê ve hate oxirkirin
11:56 Parêzeran ji bo hevdîtina bi Ocalan re serlêdan kirin
11:00 Li Sêwazê erdhej çêbû
11:00 Jinên Iraqî û êzidî: Guhertina Qanûna Rewşa Şexsî êrişeke li dijî mafên jinan e
10:45 Li Agiriyê efsûniya zeviyên gulberojan
10:17 Şahîn a bi îdiaya ‘êrişa bi beroş-exlewîkê’ hatibû girtin tehliye bû
09:51 Li restoranta HD Îskender astengkirina kurdî: Mişterî aciz dibin!
09:50 Dê hewa ji dereceyekê heta 3’yan germtir bibe
09:49 Şêniyên Xanika Jêr: Em dixwazin meseleya qenalîzasyonê ya gund bê çareserkirin
09:04 Cara ewil li Marsê rezervuara avê hate keşfkirin
09:03 Waniyan bertek nîşanî krîzê da: Bila bes ji me re çîrokan bibêjin
09:02 Rojanmeger Îbrahîm: Planên Tirkiyeyê yên ji bo Kerkûkê têk çûn
09:01 Girtiyê ku çavên wî nabînin di hucreyê de bi tenê tê ragirtin
09:00 ROJEVA 13'Ê TEBAXA 2024'AN
08:48 Li sê bajaran gelek kes hatin binçavkirin
12/08/2024
23:32 Berxwedana li dijî qeyûm didome
22:52 Endamê Koma Aştiyê Aktaş jiyana xwe ji dest da wê li Meletiyê bê definkirin
21:36 Rêveberiya Xweser ji bo piştgiriyê şandeyek şand Dêrazorê
18:59 Şaredariya Amedê dê ji bo kurdî termînolojiya hevpar çêke
16:54 Alîgirên Amedsporê yên binçavkirî hatin berdan
16:52 Çalakiya ‘Deng bide azadiyê’: Dawî li tecrîdê bînin
15:36 Li Silopiyayê teqîn çêbû
15:16 Meclis dê ji bo Can Atalay bicive
15:10 Li Dêrazorê di êrişa hêzên Şamê de 14 kes birîndar bûn
15:08 Platforma Jinan a Enqereyê: Dê têkoşîna me ya ji bo mafên xwe bidome
14:42 Sirri Sakik: Alî Budak xiyanetê li gelê Avkevirê kir
14:33 Hevserokên TEV-DEM’ê yên nû diyar bûn
14:09 Rêxistinên gelek bajar û navçeyan ji TÎP’ê îstîfa kirin
13:05 Wezîr Tunç ji bo girtiyên nexweş got: Di destê me de dane tune ne!
12:50 TJA: Divê hemû jin û dinya piştevaniya êzidiyan bike
12:25 Hêzên Îranê kolberek din kuştin
12:14 Rejîma Îranê cezayê hepsê da 2 rojnamegeran
11:50 Kesên di serdegirtina dawetê de hatibûn binçavkirin hatin berdan
11:40 Endamê Meclisa Gel a Dêrazorê: Em li cem HSD’ê şer dikin
10:52 TUÎK: Hejmara bêkaran derket 3 milyon û 305 hezar kesan
10:48 Li Nîjerê ji ber şiliyê hejmara miriyan derket 94 kesî
10:22 Di êrişên Dêrazorê de 2 sivîl birîndar bûn û xesar gihîşt gelek malan
10:14 Cîgirê serokkomarê Îranê Zerîf îstîfa kir
09:09 Cotkarên petêx û zebeş: Heke wiha bidome em ê dev ji cotkariyê berdin
09:09 TÎHEK’ê serlêdana der heqê Soylu de red kir
09:08 Berxwedana Hesandînê didome: Ji xwe re xeyalan çênekin, ev hêj destpêk e
09:07 Nehiştin parêzerê li dijî lêgerînê derketî bi miwekîlê xwe re hevdîtinê bike
09:02 Li Girtîgeha Şirnexê axaftina bi kurdî hat qedexekirin!
09:01 Meteorolojiyê ji bo Serhed û Behra Reş banga hişyariyê kir
09:00 ROJEVA 11'Ê TEBAXA 2024'AN
08:43 Rojnameya Xwebûnê bi manşeta ‘24 saet bû 40 sal’ derket
11/08/2024
23:59 Mîhrîcana Xweza û Çandê ya Depê bi coş dawî bû
23:59 Belgefîlma ‘Li Kurdistanê mij û şev’ hate nîşandan
23:42 Li Çiyayê Pîremegrûnê şewat derket
23:36 ‘Gef û biçûkxistina li dijî êzdiyan divê were astengkirin’
23:17 Amedspor ji deplasmanê bi yek puanê ve vegeriya
22:58 Zaroka ketiye golê jiyana xwe ji dest da
21:55 Tevgera Azadî: Îradeya gelê Kerkûkê bi ser ket
20:24 Serdana birîndarên Dêrazorê hate kirin
20:11 Beriya maç were lîstin ‘amedspariyên biforma’ hatin binçavkirin
19:54 ‘Divê em xwedî li çand û ziman derkevin’
19:12 Bakirhan: Heke aştî nebe ne nan ne jî edalet dibe
19:09 Ji KCD'ê hişyariya PDK'ê: Em ê destûr nedin hûn êzidiyan qurbanî berjewendiyên xwe bikin
18:51 Ji Foza Yûsifê banga diyalogê: Çareserî di destê sûriyeyiyan de ye
18:33 Li herêma hatiye bombebarankirin şewat derket
18:21 Ji Îmamoglû hişyariya Çewligê: Erdheja bi pileya 7 û jortira wê tê payîn
17:29 Nexweşê nav cihan dema hate binçavkirin krîza dil derbas kir
17:15 Meclis dê bi awarte bicive
15:54 Rêveberiya Xweser: Hikûmeta Şamê rastiyan berevajî dike
15:40 Dewleta tirk gundên Amediyeyê bombebaran kir
15:37 Xizmên girtiyan tecrîda li Îmraliyê protesto kirin
14:52 Berdevkê YNK’ê Pîre têkildarî Kerkûkê daxuyanî da
14:13 Li pêşiya mala Bayrak a hatiye qetilkirin bang kirin: Em bêçare nînin
13:43 Li Manîsayê qeza: 4 kes mirin
13:43 Amedsporê formayên sezona nû da nasîn
12:45 Gundên Minbicê hatin bombebarankirin
12:29 Di nava 11 salan de 407 karkerên xurekan jiyana xwe ji dest dan
11:58 Turk Telekomê ji bo înternetê zem kir
11:00 Şewata li Salihliyê didome
10:28 DEM Partî: Xetereya komkujiyeke nû li ser êzidiyan heye
10:26 Hejmara nû ya Kovara Jinê derket
10:16 Pasûrî li Hasandînê li ber xwe didin
10:16 Li Stenbolê bi ser dawetê de hate girtin
10:15 Roj bi roj 10 mehên kampanyaya ‘azadiyê’
09:53 Tiliya kê di êrişên li Dêrazorê de heye?
09:27 ARÎ-DER li dijî otoasîmlasyonê têdikoşe
09:25 Ger emeliyat nebe dibe ku gurçika wî xera bibe
09:00 ROJEVA 11’Ê TEBAXA 2024’AN
08:50 Li Depê konsereke bicoş: Tu hêz nikarin vê têkoşînê têk bibin
08:32 Waliyê Kerkûkê diyar bû
10/08/2024
23:20 Êrişî gundên Minbicê hat kirin
21:38 Li Stenbolê berxwedana li dijî qeyûm di roja 58'an de ye
21:31 Li Dêrazorê li dijî DAIŞ'ê operasyon
20:15 Li Stenbolê hevdîtina jinan: Em tecrîd û koletiyê red dikin
20:11 Sebahat Tuncel: Mesele ne hilbijartin e, hûn ê çi hilbijêrin
16:18 Hizba Wifaqî Nîştimanî: Sererastkirina Yasaya Kesî li dijî jin û zarokên Iraqê ye
16:08 Ji bo girtiyê nexweş Karataş banga berdanê hate kirin
16:07 Salgin ê piştî 30 salan hat berdan: Em ê bigihîjin armancên xwe
15:45 MEBYA-DER bi malbatan re civiya: Divê rojeva me tecrîd be
15:35 Xwestin Çelebî ya rewşa wê giran dibe were berdan