Krîzê li zêrkeran jî xist!
- aborî-ked
- 09:08 05/4/2018
Qûra dowîz û zêdebûna buhoyên zêran bandor li sektora zêrkeran jî kir. Zêrkeran anî ziman ku di piyaseyan de tirs û panik heye û xwestin demildest Rewşa Awarte bi dawî bibe.
Qûra dowîz û zêdebûna buhoyên zêran bandor li sektora zêrkeran jî kir. Zêrkeran anî ziman ku di piyaseyan de tirs û panik heye û xwestin demildest Rewşa Awarte bi dawî bibe.
Sendîkaya Genel-Îş’ê ya Amedê bertek nîşanî “birêkûpêkkirina taşeron” a ku bû sedema 722 karker ji kar derbixin da û pergala “lêpirsîna ewlehiyê” şermezar kir.
Masîvanên Wanî torên xwe yên dawî avêtin Gola Wanê. Masîvan ji ber bihayê masiyên încî kefalî erzan in û mazot bihaye bi gazin in û diyar dikin ji ber depoya hewaya sar li benderê nîne nikarin masiyan bişînin bajarên din.
Yek ji bajarên herî zêde betalî lê heye Êlih e. Ciwanên ku bi zor kar peyda dikin jî, bi heqdesteke di biniya meaşê kêmtirîn de dixebitin. Ciwanên karker gotin, ew rojê herî kêm 12 saetan dixebitin. Ciwanan bi lêv kir ku ew bê sîgorte dixebitin û mehê herî zêde hezar û 200 lîre distînin.
Ji ber zemên ku her roj tên kirin êdî welatî nikarin debara xwe bikin. Waniyan destnîşan kir ku ya ku dibe sedema krîza aborî şer e û gotin: “Pereyên ku pê tang, top, çek, barûd û balafir tên kirîn dibin sedema bê aramiyê. Niha zema herî zêde li bêhuzûriyê tê kirin.”
Hevserokê Şaxa SES'e ya Îzmirê Dr. Fatih Surenkok, diyar kir ku bi pergala Nexweşxaneyên Bajar re bêtir ked erzan dibe û wiha got: "Bi pêşxistina pergala Nexweşxaneyên Bajar re îktîdar nexweşan wekî muşterî û rayedarên tenduristiyê jî wekî bazirganan dibîne."
Nûnerê Herêma Çukurova yê DÎSK'ê Huseyîn Yaşar Gundogdu, diyar kir ku daneyên TUÎK'ê yên betaliyê rastiyê nîşan nade û wiha got: "Mirov tenê li rewşa Edeneyê binere dikare rewşa tevahiya Tirkiye ya betaliyê texmîn bike. Rêya xelaskirina betaliyê di guhertina desthilatdariyê re derbas dibe.
Endamên KESK’ê, ji bo hevalên wan ên hatin îxraç kirin, paşve vegerin karê xwe û OHAL bê rakirin, banga têkoşîna hevpar kirin.
Îthalatkirina goşt, fiyetên goşt danexist. Cotkar û sewalvanên colemêrgî diyar kirin ku tekane çareserî destekkirina sewalvanan û rakirina qedexeya li ser zozana ye.
Fîrmaya Yapi&Yapi Înşaetê, li karkeran kurd e-mailên kurdî qedexe kir. Şîrketê peyama “axaftinên bi zimanên cuda hemû personelan bêzar dikin" şand. Karker Y.E., diyar kir li qada înşaetê ya 500 karker lê dixebitin, ji sedî 80'yê karkeran kurd in. Y.E., got: "Tu kes nikare zimanê min qexe bike. Ez dê li dozgeriyê gilî bikim."
Li gorî daneyên îstatîstika bazirganiya derve ya TÛÎK'ê ya meha Sibatê, bazirganiya derve ya Tirkiye ji sedî 54 zêde bûye. Bazirganiya Tirkiye ya derve gihiştiye 5 milyar û 761 milyon dolaran. Ev jî nişan dide ku Tirkiye di bazirganiyê de êdî bi welatê derve girêdayî ye.
Seroka Şaxa sendîkaya Genel Îş'ê ya Amedê Zeynep Demîr, diyar kir ku di serdema îktîdara AKP'ê de cînayetên kar 7 qat zêde bûne. Demîr, anî ziman ku ev yek bi guhertina zagonan û karê hemaliyê zêde bû.
Prof. Dr. Ahmet Şahînoz, der barê qeyrana aboriya Tirkiye de diyar kir ku di bingeha qrîza aborî ya Tirkiye de qîmeta tl ya li hemberî pereyê biyanî ye û wiha got: "Îro Tirkiye 440 milyar dolar deyndarê welatên derve ye. Ev deyn li ser Tirkiye zextên zêde çê dike. Surrek bayê li derve, li nava Tirkiye bahozê radike."
Platforma Şaxên KESK’ê yên Stenbolê bi armanca piştgiriya dayîna xwendekarên Zanîn Bagazîçî ya ji aliyê Serokomar ve hedef hat nîşandan, daxuyanî da û got: “Dixwazin saziyên bi rûmet yên welat fetih bikin. Tişta hat serê Bogaziçî jî eve.”
Bûhaya benzînê dîsa zêde bû. Şevê din dîza zema 12 kuruş lê zêde bû û buhayê wê 6 TL derbas kir. Benzîn beriya 6 rojan 15 kuruş zem hatibû ser.