Bihabûna zêran bandorê li ser firotinê dike. Zêrfiroşên li Wanê diyar kirin ku qeweta wan a kirîna zêran daketiye û ji ber vê yekê nikarin zêran bifiroşin û hatine wê astê ku deriyên dikanên xwe qefle bikin.
Li Colemêrgê qedexeyên du salên dawî yên li ser zozanên herêmê yên herî bi bereket, sewalkarî qedand. Li bajêr ji ber tunebûna giha, ka û êmê sewalan, xwediyên sewalan yek bi yek sewalên xwe difiroşin.
Bernameya "Navenda Cazîbê" ku îktîdarên Tirkiye ji bo pirsgirêka kurdan bi rêbaza aboriyê çareser bike anîn rojevê, 18 sal borî hêj neketiye meriyetê. 10 hikûmet hatin guhertin, lê heta niha razemeniyek nehatiye avakirin û bizmarek hêj nehatiye kutan.
Aborîzan Mûstafa Sonmez, anî ziman ku Bankeya Navendî li hemberî zêdebûna Dolar û Eûroyê faîzê zêde dike û bi vî awayî hewl dide hevsengiyekê çê bike, lê li gel vê yekê jî aborî sinyalên nebaş dide. Sonmez diyar kir ku ji ber vê dibe ku sala 2018’an bibe “saleke nexweş” û wiha got: “Sererastkirina vê yekê bi pêşxistina aştiya navxweyî pêkan e.”
Di demên dawî de li bazaran tam bêdengiyeke xwe daye der û ji ber vê welatî nizanin dê çi bikin. Ji ber ku berên wan li ser dezgeyan dimînin û nayên firotin, bazarvan nerihet in û dixwazin kesên ku rewşa aborî xistin vî halî bila hesab bidin.
Mamosteyên bi navê Hakan Keser û Farrettîn Baştamur piştî ji bo mamostetiyê mehatin peywirdarkirin, dikana şûştinê ya maşîneyan vekirin. Mamosteyên ji karê xwe kêfxwş in gotin ku "Bi hezaran hempîşeyên me hatin îxrackirin. Baş e ku em nehatine peywirdarkirin."
Karkerê bi navê Mahîr Kiliç piştî ji Şaredariya Bajarê Mezin a Îzmîrê hat avêtin, ji bo vegere karê xwe 15 roj e di greva birçîbûnê de ye. Kiliç di bin baranê de çalakiya xwe dewam dike û got ku "Ne baran kevir jî bibare em karê xwe dixwazin."
Li Zonguldakê di kana komirê de hezaz pêk hat û 3 karker di kanê de dorpêçkirî man. Ji karkeran yek hat rizgarkirin, xebatên ji bo 2 karkeran dewam dike.
Karker li gel hewa sar jî li zeviyên pembû bê ewlehiya kar dixebitin û bi hêviya ku karek baştir ji xwe re bibînin kardikin. Bi piraniya karkeran ji zarokan pêk tê.
Bihabûna dovîzan li ser ajokarên TIR’an jî bandorek neyînî kir. Ajokarên TIR’ên li Mêrsînê diyar kirin ku ji ber bar tune ye nikarin ji parka TIR’an derbikevin û gotin: “Karê neqliyatê hatiye asta xelasbûnê.”
Hin karkerên ku endamên sendîkayê bûn ji kar hatin avêtin, aşkera kirin ku aboriya welat her roj xirabtir dibe û wiha gotin: "Wezîr her dem îdia dikin ku aborî baş e. Rast e, aborî baş e, lê li gorî bêrîka wan baş e, ji bo me rewş li holê ye."
Karkerê bi navê Mahîr Kiliç 13 roj e li ber Şaredariya Bajarê Mezin a Îzmîrê ji bo vegere karê xwe, di greva birçîbûnê de ye. Kiliç got ku "Hevjîna min du canî ye, ez ji bo wan têkoşînê didim" û wiha axivî: "Ez neçarim vê têkoşînê bidim. Berpirsyariyên min hene. Malbateke min a ku divê ez wam xwedî bikim heye. Heta vegerim karê xwe ez ê tê bikoşim."
Semsûriyan bertek nîşanî zagona guhertina titûnê dan û gotin: “Çavkaniya debara me tenê titûn e. Titûnê xistin nav siyasetê. Ev zagon dê gel mehkumî karkeriya demsalî bike.”
Ji hezar û 700 karkerên Real Hîpermarketê ku bi hîle û xurdeyan mafên wan hat xespkirin Ayşe Atbaş, diyar kir ku ew wek koleyan dewrî Mexazeyên Begendîkê hatine kirin û beramberiya keda wê ya 17 salan “bîrçîtî” ye.
Di serdemeke ku krîza aborî bandorek neyînî li hemû qadan kiriye de, ji ber sarbûna hewayê herî zêde rewşa karê firoşkarên sergînan/tepikan baş e. Sergînên ku hem erzan hem jî xwezayî ne, van rojan rastî eleqeyek zêde tên.